Καταστροφή Προϊστορικού Οικισμού στο Κιλκίς
Το παρακάτω κείμενο του Γιώργου Εχέδωρου,
δημοσιεύθηκε ως έχει στην εφημερίδα «Οικοσυνείδηση» το Μάιο του 2008
Δημοσίευμα της εφημ. 'Χρόνος' για την καταστροφή του προϊστορικού οικισμού του Κιλκίς. Τρία χρόνια περάσανε από την καταστροφή του αρχαιολογικού χώρου που βρισκότανε κοντά στην πόλη του Κιλκίς.
Σήμερα, με ήρεμο πνεύμα, μπορούμε να δούμε όλα όσα στιγμάτισαν το Μάιο του 2005. Ο πολιτισμός μας, που διακατέχεται από αυθαιρεσία, ωχαδερφισμό, αρπακολλισμό, καθώς και η αδυναμία να σκεφτούμε πέρα από τον εαυτό μας, κατέστρεψε έναν οικισμό που 3.000 χρόνια φύλαγε η γη στο σώμα της. Οι βάρβαροι του 21ου αιώνα χτύπησαν πάλι στην περιοχή του Κιλκίς.
Τα τελευταία δύο χρόνια, πολίτες (με όλη τη σημασία της λέξης) με ρωτούν στο τηλέφωνο ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο να πληροφορηθούν για την καταστροφή του οικισμού της εποχής του χαλκού. Το εντυπωσιακό είναι πως η πλειονότητα είναι ξένοι προς τον τόπο και δεν έχουν περάσει καν από εδώ. Τους υποσχέθηκα πως θα γράψω ένα μικρό ιστορικό και θα το αποστείλω. Όπως και πράττω.
Θα προβούμε, έτσι, σε μια μικρή ιστορική αναφορά του γεγονότος.
Η καταστροφή και η σύλληψη
Το απόγευμα της 18ης Μαίου 2005, τα μέλη ενός συλλόγου που έχει το όνομα ‘Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Κιλκίς’, ο Κώστας Κωνσταντινίδης και ο Πάρις Στάμκος, είδαν τυχαία τα μηχανήματα ενός γνωστού κιλκισιώτη εργολάβου επάνω σε ένα λοφίσκο δυτικά της πόλης του Κιλκίς. Πήγαν στο σημείο εκείνο και άθελά τους έγιναν μάρτυρες μιας αρχαιολογικής καταστροφής. Ο τόπος είχε γεμίσει με σπασμένα κεραμικά. Ειδοποίησαν αμέσως την Αστυνομία, την αρχαιολόγο της 16ης Αρχαιολογικής Εφορίας κ. Σαββοπούλου και φωτογράφισαν την απερίγραπτη καταστροφή.
Την επομένη το πρωί, όταν άρχισαν πάλι οι εργασίες, ειδοποίησαν την Εισαγγελία Κιλκίς και προσωπικά το Δήμαρχο κ. Τερζίδη και πάλι την Αστυνομία η οποία ήρθε αμέσως και προέβη σε σύλληψη του οδηγού που μαζί με το φορτηγό φορτωμένο οδηγήθηκαν στο Αστυνομικό Τμήμα.
Δεν υπήρχε άδεια εκσκαφής ( και ούτε, μάλλον, οποιαδήποτε άλλη άδεια που απαιτείται για τη μεταφορά ενός τέτοιου όγκου αδρανών υλικών) και ο συγκεκριμένος χώρος (ο λοφίσκος) ανήκε σε κάποιον Μιχαηλίδη.
Ο εργολάβος πήρε τη δουλειά από το Δήμο Κιλκίς. Σκοπός ήταν η κάλυψη του παλιού σκουπιδότοπου της πόλης με αδρανή υλικά. Και ο εργολάβος τα βρήκε από τον παρακείμενο λοφίσκο, που όπως διαπιστώθηκε έκρυβε πολύτιμα αρχαιολογικά αντικείμενα.
Τα σπασμένα κεραμικά και η αρχαιολόγος
Την επόμενη ημέρα ο ‘προς διαμόρφωση’ χώρος του παλιού σκουπιδότοπου ερευνήθηκε από τον Κώστα Κωνσταντινίδη και έναν υπάλληλο του αρχαιολογικού Μουσείου Κιλκίς και συνέλεξαν αρκετά όστρακα (κομμάτια από σπασμένα κεραμικά), ένα τμήμα μαρμάρου, ένα κεραμικό πιάτο καθώς και ένα κεραμικό καπάκι αγγείου που είχε στο εσωτερικό τέφρα.
Το πρωί της Παρασκευής 20 Μαίου 2005, ήρθε στο χώρο της καταστροφής η αρχαιολόγος κ. Θ. Σαββοπούλου για επιτόπια αυτοψία. Διαπίστωσε πως επρόκειτο για πολύ σημαντικό οικισμό της εποχή του Χαλκού (γύρω στο 1.000 π.χ.) και η καταστροφή που είχε γίνει έφθανε το 70%.
Ο ...Πολιτισμός μας!
Παρότι είχε καταστραφεί ένα μεγάλο μέρος του αρχαιολογικού χώρου η ύπαρξή του και μόνον έδινε αρκετά στοιχεία για την κατοίκηση των προϊστορικών ανθρώπων στην περιοχή της πόλης Κιλκίς. Στοιχεία που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από εξειδικευμένους επιστήμονες για την εξαγωγή πολυποίκιλων συμπερασμάτων.
Δυστυχώς όμως ζούμε σε μια υποανάπτυκτη περιοχή (ή χώρα αν θέλετε) όπου ο καθένας κάνει ότι γουστάρει.
Με γνώμονα την ‘κονόμα’ και με πολιτιστικό επίπεδο κάτω του μηδενός βαδίζουμε χαζοχαρούμενοι προς το μέλλον.
Έτσι μόλις κόπασε λίγο ο σάλος επανήλθε ο εργολάβος. Θα μου πείτε τώρα μόνος του;
Έπραξε αυτοβούλως; Ή ο εργοδότης του, ο Δήμος Κιλκίς, του είπε να συνεχίσει;
Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε. Και είμαστε επιφυλακτικοί σε αυτό το θέμα.
Την Τετάρτη, λοιπόν, 25 Μαίου 2005, ο εργολάβος πήγε να αποτελειώσει το έργο του. Συνέχισε να λαμβάνει υλικό από τον αρχαιολογικό χώρο αποτελειώνοντας τον. Η συνέχεια της καταστροφής εντοπίστηκε από τον κ. Πάρι Στάμκο, ο οποίος ειδοποίησε πάλι την Αστυνομία. Πάλι τα μέλη της ‘Περιβαλλοντικής’ έφθασαν στο χώρο και έγιναν μάρτυρες της ολικής καταστροφής. ‘Κατεβάσανε’ με τα σκαπτικά μηχανήματα το λοφίσκο τρία μέτρα! Τον φάγανε!
Ειδοποιήθηκε η κ. Σαββοπούλου, η οποία κατέθεσε μήνυση κατά του εργολάβου Σιδερίδη.
Σάλος στον τοπικό τύπο και η απάντηση του Δημάρχου
Είναι σημαντικό, πιστεύουμε, να αναφέρουμε πως παρουσιάστηκε στον τοπικό τύπο το γεγονός αυτό. Διαβάζουμε σε μια τοπική εφημερίδα:
«Αρχαιολογικό έγκλημα συντελέστηκε αρκετά μέτρα μακριά από το πολεμικό ηρώο Κιλκίς. Εργολάβος του έργου χώρου διάθεσης απορριμμάτων (της παλιάς χωματερής, πίσω από το ΚΤΕΟ) του δήμου Κιλκίς για να επιχωματώσει τα σκουπίδια πήρε παράνομα ολόκληρα φορτία χώματος και ξεκοίλιασε έναν ολόκληρο λόφο. Μόνο που η τούμπα αυτή δεν ήταν καθόλου αδιάφορη. Επρόκειτο για αρχαιολογικό οικισμό ο οποίος χρονολογείται από την εποχή του χαλκού. Για μέρες, τα φορτηγά του κ. Σιδερίδη ο οποίος συνεργαζόταν για τα χωματουργικά με τον εργολάβο κ. Μεσοχωρίτη στον οποίο ανετέθη το έργο διαμόρφωσης του παλιού σκουπιδότοπου, φόρτωναν και ξεφόρτωναν ποσότητες χώματος που μέσα τους έκρυβαν αρχαιολογικά ευρήματα.
Ό,τι σεβάστηκε με την πάροδο χιλιάδων χρόνων η φύση και το φύλαξε καλά κρυμμένο, ένα κομμάτι της ιστορίας μας, το ξέθαψαν οι εργολάβοι πολτοποιώντας το στη συνέχεια για τις εργασίες επιχωμάτωσης της ανενεργής χωματερής.»
Το σύνολο του τοπικού τύπου μιλούσε για αρχαιολογικό έγκλημα με ολοσέλιδες αναφορές. Οι βολές ρίχνονταν κατά του Δημάρχου Κιλκίς κ. Τερζίδη, ο οποίος αναγκάστηκε να απαντήσει με καταχωρήσεις στις τοπικές εφημερίδες δηλώνοντας, μέσες άκρες, πως είχε άγνοια του γεγονότος...
Η τοπική εφημερίδα ‘Χρόνος’ θα σημειώσει για την καταστροφή του αρχαιολογικού χώρου (28/5/2005):
«Η θλιβερή κατάληξη που είχε μια αρχαιολογική ανακάλυψη αναδεικνύει περίτρανα το μέγεθος της ασυδοσίας των εργολάβων σε ότι αφορά τις παράνομες αμμοληψίες και την αδήριτη ανάγκη να μπει επιτέλους φρένο στις αυθαιρεσίες τους...»
Η αθώωση
Τυχαία, πληροφορήθηκε, ο γράφων αυτά, πως για το θέμα της καταστροφής του αρχαιολογικού χώρου πραγματοποιήθηκε δίκη στο Κιλκίς με κατηγορούμενους τους Σιδερίδη – Μιχαηλίδη το Νοέμβριο του 2007.
Οι κατηγορούμενοι, εργολάβος και ιδιοκτήτης του χωραφιού κρίθηκαν από το δικαστήριο αθώοι λόγω άγνοιας.
Επικοινώνησα τότε με τα μέλη της «Περιβαλλοντικής» Κώστα Κωνσταντινίδη και Πάρι Στάμκο, για να πληροφορηθώ περισσότερα αλλά δεν γνωρίζανε τίποτε. Δεν είχανε κληθεί ως μάρτυρες της καταστροφής στο δικαστήριο. Και δεν γνωρίζανε, επίσης, ποιοι είχανε κληθεί για να καταθέσουν για όλα τα προαναφερόμενα γεγονότα.
Σχόλια