ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ
Τα Αιγόσθενα ήταν αρχαία πόλη των Μεγαρέων. Ήταν κτισμένα στους πρόποδες του Κιθαιρώνα, κοντά στην αρχαία, επίσης Μεγαρική πόλη Παγές[1] στην θέση που βρίσκεται σήμερα το χωριό Πόρτο Γερμενό. Η στρατηγική θέση των Αιγοσθενών έγινε αιτία να τα διεκδικήσουν από τους Μεγαρείς οι Βοιωτοί και οι Αθηναίοι. Τον 4ο αιώνα π.Χ. στα Αιγόσθενα έγιναν μεγάλα οχυρωματικά έργα με την βοήθεια των Αθηναίων για την αντιμετώπιση τοι Βοιωτικού κινδύνου, επειδή τότε οι Μεγαρείς είχαν συμμαχήσει με την Αθήνα. Τα τείχη αυτά
σώζονται σήμερα σε καλή κατάστασηΤο φρούριο των Αιγοσθένων κτισμένο σε χαμηλό λόφο 450 μ. από τη θάλασσα, δεσπόζει στον ανατολικό μυχό του Κορινθιακού κόλπου. Θεωρείται το καλύτερα διατηρούμενο αρχαίο κάστρο. Την κλασική περίοδο, εποχή που κτίζεται το φρούριο, τα Αιγόσθενα αποτελούσαν κώμη των Μεγάρων. Η ακριβής χρονολόγηση κατασκευής του φρουρίου κυμαίνεται ανάμεσα στον πρώιμο 4ο έως τον πρώιμο 3ο αι. π.Χ. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα φαίνεται πολύ πιθανό να κτίστηκε το 343 π.Χ., με την βοήθεια των Αθηναίων έπειτα από τη συμμαχία τους με τους Μεγαρείς για την αντιμετώπιση του Θηβαϊκού κινδύνου. Στο φρούριο εγκαταστάθηκε για τον σκοπό αυτό, αθηναϊκή φρουρά. Η πόλη των Αιγοσθένων γνώρισε μεγάλη ακμή γύρω στο 1500 π.Χ. ως το 700 π.Χ.
Η θέση όπου βρίσκεται το φρούριο των Αιγοσθένων φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε από τα γεωμετρικά έως τα βυζαντινά χρόνια. Λόγω της παραμεθόριας θέσης της η πόλη ανήκε κατά καιρούς στους Μεγαρείς και τους Αθηναίους. Υπήρξε μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας και για σύντομη χρονική περίοδο του Κοινού των Βοιωτών. Η αρχαία παραλιακή πόλη της Μεγαρίδας είχε προσαρτηθεί για ένα διάστημα στην βοιωτική πόλη του Ογχησίου. Ήταν κτισμένη στον Αλκυόνιο κόλπο ο οποίος στα νεότερα χρόνια ονομάστηκε Πόρτο Γερμενό. Στην πόλη υπήρχε ένα ιερό άγαλμα του μάντη Μελάμποδα και ιερό αφιερωμένο σε αυτόν.
Μικρή σωστική ανασκαφή πραγματοποιήθηκε από την Εφορεία αρχαιοτήτων στην πύλη του βορείου τμήματος του κάστρου. Στον αρχαιολογικό χώρο έγιναν και εργασίες καθαρισμού κυρίως από την πυκνή βλάστηση σε όλη την πορεία των τειχών και των πύργων.Συντάκτης
Ε. Μπαζιωτοπούλου - Βαλαβάνη, αρχαιολόγος - Περισσότερο φωτογραφικό υλικό εδώ
Σχόλια