Μάρτης, γδάρτης, παλουκοκαύτης! Έχει ο μήνας αυτός τα καιρικά του γυρίσματα, πότε αφόρητη ζέστη και πότε τσουχτερό κρύο, έχει και μέρες με δυνατή ηλιοφάνεια, η οποία προκαλεί και τα πρώτα σημεία μαυρίσματος στα σημεία του σώματος που είναι εκτεθειμένα στις ακτίνες του ηλίου. Ήταν η εποχή, κατά την οποία η ασπράδα του προσώπου ήταν προσόν, σ’ αντίθεση με ό,τι ισχύει σήμερα που το μελαμψόν του προσώπου θεωρείται ελκυστικό και οι σύγχρονοι Ιθαγενείς αυτού του τόπου παντί τω τρόπω, είτε με παρατεταμένη έκθεση του σώματος στον ήλιο, είτε με χρήση φαρμακευτικών υλών προσπαθούν να προκαλέσουν ταχεία απόκτηση σκούρου χρώματος.
Για να αποφευχθεί το πρόωρο μαύρισμα του προσώπου από τις αρχές Μαρτίου, η γιαγιά φρόντιζε να εξοικονομήσει άσπρο και κόκκινο γνέμα (νήμα και από το γνέσιμο του μαλλιού στη ρόκα με το αδράχτι η λέξη γνέμα), ώστε μ’ αυτά να φτιάξει κορδόνι και στη συνέχεια να κάνει δαχτυλίδια, βραχιόλια, περιδέραια (περιλαίμια) τα οποία τα δώριζε στα εγγόνια της, που τα έφερναν με καμάρι, προκειμένου να αποφύγουν το μαύρισμα.
Αυτά όλα γίνονταν προτού εισβάλει η τηλεόραση στα σπίτια και αποσπάσει την προσοχή μικρών και μεγάλων από τις καθημερινές ασχολίες τους αλλά και να αποπροσανατολίσει τον κόσμο από έθιμα και παραδόσεις και σιγά-σιγά αυτά ξεχνιούνται και ο λαός αποστασιοποιείται. Όμως, φίλος της στήλης «Αιχμές και νύξεις» που σπουδάζει στη γειτονική Βουλγαρία, μας έστειλε έναν αριθμό από μαρτίτσια, βιομηχανικής παραγωγής και φωτογραφίες από υπαιθρίους μικροπωλητές, οι οποίοι από τις 15/2 βγάζουν την πραμάτειά τους και οι κάτοικοι αγοράζουν και για προσωπική χρήση αλλά και προσφέρουν σε συγγενείς, γνωστούς και φίλους, τα οποία τα φέρουν ασμένως στην κομβιοδόχη των ή στα χέρια ή και στο λαιμό.
Καιρός να επιστρέψουμε κι εμείς σ’ αυτές τις παραδόσεις τις αγνές και άδολες, γιατί παράδοση δεν είναι για μας το βραζιλιάνικο καρναβάλι που συναγωνίζονται οι προεστοί των δήμων να οργανώσουν, ούτε οι τζαμάλες, οι οποίες είναι απότοκοι της πυρολατρείας!
Και του χρόνου. Καλό Μάρτη!
Γιάννης Κιτσολάμπρος- ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ
Σχόλια